مهارت‌‌های زندگی اجتماعی، عنصر بنیادین درمان پایدار اعتیاد: " تحلیل تطبیقی- تلفیقی بهبودیافتگان و بیماران مواد مخدر منطقه کاشان در سال 1397"

مقدمه: مهارت‌های زندگی اجتماعی شامل گروهی از مهارت‌ها هستند که برای کنار آمدن با موقعیت‌ها و چالش‌های زندگی روزمره لازم بوده و فرد را به لحاظ دانش، نگرش و رفتار در برابر بازگشت به اعتیاد مجهز می‌سازند. لذا هدف از این پژوهش، تعیین نقش مهارت‌های زندگی اجتماعی در درمان پایدار اعتیاد در منطقه کاشان است. مواد و روش‌ها: روش این پژوهش، تلفیقی و جامعه آماری شامل متخصصین و پژوهشگران اعتیاد، افراد موفق به ترک، خانواده‌هایشان و نیز بیماران اعتیاد در سال 1397 در شهر کاشان بوده که با استفاده از روش‌های نمونه‌گیری هدفمند و طبقه‌ای، 31 نفر در بخش کیفی و 343 نفر در بخش کمّی برگزیده شدند. تکنیک گردآوری داده‌ها، مصاحبه نیمه‌متمرکز و پرسشنامه استاندارد مهارت‌های زندگی بود. داده‌ها با استفاده از آزمون‌های تحلیل واریانس F و ضریب همبستگی پیرسون تجزیه و تحلیل شدند. یافته‌ها: فقدان مهارت‌های کارکردی زندگی در دوران پیش از شروع مصرف، زمینه را برای گرایش به اعتیاد فراهم کرده و در دوران مصرف مواد، عرصه را برای تداوم اعتیاد مهیا ساخته است. پس از شروع ترک مواد، فراگیری این مهارت‌ها منجر به ماندگاری در درمان و توانمندسازی بهبودیافتگان شد. افرادی که در وضعیت ترک پایدار به سر می‌بردند، از مهارت‌های زندگی بیشتری برخوردار بوده (‌001/0=F=، 1/108=p) و افزایش مهارت‌های زندگی، مدت زمان پایداری آن‌ها را‌ بهبود بخشید (23/0=p ، 454=r).  نتیجه‌گیری: در صورتی ‌که فرد از مهارت‌هایی نظیر تصمیم‌گیری، نه گفتن، ابراز وجود، برقراری ارتباط و غیره برخوردار باشد و یا طی دوره درمان، در برنامه‌های مهارت افزایی شرکت داشته باشد، در ترک اعتیاد موفق‌تر خواهد داد.